Tìm hiểu hệ thống cấp nước sinh hoạt đúng tiêu chuẩn

Hiện nay, hệ thống cấp nước sinh hoạt đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nguồn nước sạch và an toàn cho hàng triệu người dân mỗi ngày. Trong bối cảnh môi trường và nguồn nước ngày càng bị ô nhiễm, giảm dần do tác động của các yếu tố như biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường. Việc xây dựng và quản lý hệ thống cấp nước sinh hoạt trở nên càng trọng yếu hơn bao giờ hết. Hệ thống này không chỉ đảm bảo cung cấp nguồn nước sạch đáng tin cậy cho sinh hoạt hàng ngày mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng và phát triển bền vững. Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu vào tìm hiểu về hệ thống cấp nước sinh hoạt, đừng bỏ lỡ nhé.

Hệ thống cấp nước sinh hoạt là gì?

Hệ thống cấp nước sinh hoạt là hệ thống được thiết kế để cung cấp nước sạch và an toàn cho việc sử dụng hàng ngày trong sinh hoạt như uống, nấu ăn, tắm, vệ sinh cá nhân…. Thông thường, hệ thống này bao gồm một loạt các công trình hạ tầng như các đường ống, bể chứa, trạm bơm và các thiết bị xử lý nước để thu thập, xử lý và phân phối nước đến từng hộ gia đình và khu vực dân cư.

Mục tiêu của hệ thống cấp nước sinh hoạt là đảm bảo nguồn nước được cung cấp đủ, đúng chất lượng và đảm bảo an toàn để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt hàng ngày của cộng đồng. Đồng thời, còn giúp thu gom và xử lý nước thải sinh hoạt, hạn chế ô nhiễm môi trường nước.

Kết cấu hệ thống cấp nước sinh hoạt

Nguồn nước

• Nước mặt: gồm các công trình như đập, cống, kênh dẫn nước…. Nước được lấy từ sông, hồ, suối, biển và dẫn vào nhà máy xử lý nước.
• Nước ngầm: bao gồm các giếng khoan, giếng đào. Nước được lấy từ các tầng nước ngầm và bơm vào nhà máy xử lý nước.
• Nước mưa: bao gồm các mái nhà, máng xối, bể chứa nước mưa. Nước mưa được thu gom và xử lý trước khi sử dụng cho sinh hoạt.

Công trình thu gom, xử lý nước

• Trạm bơm: bao gồm các máy bơm, động cơ, bể chứa nước, van, hệ thống điện… Máy bơm sẽ hút nước từ nguồn nước và bơm vào hệ thống đường ống cấp nước.
• Nhà máy xử lý nước sinh hoạt: gồm các giai đoạn như: lọc thô, lọc tinh, khử trùng… Nước được xử lý qua các giai đoạn này để loại bỏ các tạp chất, vi sinh vật và các chất gây hại khác, đảm bảo chất lượng nước đạt tiêu chuẩn sinh hoạt.

Mạng lưới đường ống cấp nước

• Đường ống chính: Đường ống chính thường được làm bằng thép, gang hoặc nhựa PVC có đường kính lớn (từ 300 mm trở lên). Đường ống chính được chôn ngầm dưới lòng đất và dẫn nước từ nhà máy xử lý nước đến các khu vực sử dụng.
• Đường ống nhánh: Đường ống nhánh thường được làm bằng nhựa PVC hoặc HDPE có đường kính nhỏ hơn (từ 50 mm đến 200 mm). Đường ống nhánh được đấu nối vào đường ống chính và dẫn nước đến từng hộ gia đình.
• Đường ống đến từng hộ sử dụng: Đường ống đến từng hộ sử dụng thường được làm bằng nhựa PVC hoặc HDPE có đường kính nhỏ (từ 25 mm đến 50 mm). Đường ống này được dẫn vào từng nhà và cung cấp nước cho các thiết bị sử dụng nước như: vòi nước, bồn tắm, nhà vệ sinh, v.v.

Thiết bị cấp nước

• Van công nghiệp: chức năng điều khiển dòng chảy trong hệ thống. Điển hình như các dòng van của thương hiệu Wonil: van 1 chiều Wonil, van cổng Wonil, van bi Wonil…
• Đồng hồ nước: Đồng hồ nước được sử dụng để đo lượng nước sử dụng của từng hộ gia đình. VD: đồng hồ nước điện tử Hansung, đồng hồ nước Woteck…
• Bể nước: Bể nước được sử dụng để dự trữ nước để sử dụng khi cần thiết, ví dụ như: bể nước

Hệ thống thoát nước sinh hoạt

• Thu gom nước thải từ các nguồn như: bồn rửa mặt, bồn tắm, nhà vệ sinh…
• Xử lý nước thải sinh hoạt trước khi thải ra môi trường.
• Mạng lưới đường ống thoát nước: Thu gom nước thải từ các hộ gia đình và dẫn đến nhà máy xử lý nước thải.

Tiêu chuẩn của hệ thống cấp nước sinh hoạt

Hệ thống cấp nước sinh hoạt tại Việt Nam cần đáp ứng nhiều tiêu chuẩn khác nhau để đảm bảo an toàn, hiệu quả và vệ sinh môi trường. Dưới đây là một số tiêu chuẩn quan trọng nhất:

Về nguồn nước:

• Chất lượng nước: Nước cấp cho sinh hoạt phải đáp ứng các tiêu chuẩn về chất lượng nước sinh hoạt theo quy định của Bộ Y tế, cụ thể trong QCVN 14:2012/BYT. Nước không được chứa các vi sinh vật gây hại, các chất độc hại và các chất có hại khác cho sức khỏe con người.
• Số lượng nước: Hệ thống cấp nước phải được thiết kế để đáp ứng nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt của người dân trong mọi trường hợp. Lưu lượng nước cung cấp phải đảm bảo đáp ứng nhu cầu tối đa của người dân, bao gồm cả nhu cầu sử dụng trong các trường hợp khẩn cấp.

Về hệ thống cấp nước:

• Lưu lượng và áp lực nước: Lưu lượng và áp lực nước phải đảm bảo đáp ứng nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt của người dân. Áp lực nước phải đủ mạnh để đưa nước lên các tầng cao trong nhà và đảm bảo hoạt động hiệu quả của các thiết bị sử dụng nước.
• Độ kín: Hệ thống phải được thiết kế để ngăn chặn rò rỉ nước, tránh lãng phí nước và ô nhiễm môi trường. Các mối nối, van, khóa phải được kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo độ kín.
• Vật liệu: Vật liệu sử dụng cho hệ thống cấp nước phải đảm bảo an toàn cho sức khỏe con người và không gây ô nhiễm môi trường. Vật liệu phải có độ bền cao, chịu được áp lực nước và hóa chất trong nước.

Về hệ thống thoát nước:

• Lưu lượng và độ dốc: Lưu lượng và độ dốc của hệ thống thoát nước phải đảm bảo thu gom nước thải sinh hoạt một cách nhanh chóng và hiệu quả. Hệ thống phải có khả năng thoát nước nhanh chóng để tránh ngập úng và ô nhiễm môi trường.
• Độ kín: Hệ thống phải được thiết kế để ngăn chặn rò rỉ nước thải, tránh ô nhiễm môi trường. Các mối nối, cống, hố ga phải được kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo độ kín.
• Vật liệu: Vật liệu sử dụng cho hệ thống thoát nước phải đảm bảo chịu được lực tác động và hóa chất trong nước thải. Vật liệu phải có độ bền cao và không bị ăn mòn bởi hóa chất.

Về xử lý nước thải:

• Nước thải sinh hoạt phải được xử lý trước khi thải ra môi trường: Cụ thể phải được xử lý theo quy định của Bộ Tài nguyên và Môi trường để đảm bảo an toàn cho môi trường. Hệ thống xử lý nước thải phải có khả năng loại bỏ các chất hữu cơ, vi sinh vật và các chất gây hại khác trong nước thải trước khi thải ra môi trường.
• Hệ thống xử lý nước thải phải được thiết kế và vận hành hiệu quả: Hệ thống xử lý nước thải phải được thiết kế và vận hành theo quy trình khoa học để đảm bảo hiệu quả xử lý nước thải. Hệ thống phải được kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo hoạt động hiệu quả và bền vững.

Ngoài ra, hệ thống cấp thoát nước sinh hoạt cũng cần đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn lao động, phòng cháy chữa cháy …

Phân loại hệ thống cấp nước sinh hoạt

Hệ thống cấp nước sinh hoạt được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, bao gồm:

Theo nguồn nước:

• Hệ thống cấp nước sử dụng nước mặt: Nước được lấy từ sông, hồ, suối, biển…
• Hệ thống cấp nước sử dụng nước ngầm: Nước được lấy từ các tầng nước ngầm.
• Hệ thống cấp nước sử dụng nước mưa: Nước mưa được thu gom và xử lý để sử dụng cho sinh hoạt.

Theo phương pháp xử lý nước:

• Hệ thống cấp nước không qua xử lý: Nước được lấy từ nguồn và cung cấp trực tiếp cho người sử dụng mà không qua xử lý.
• Hệ thống cấp nước qua xử lý đơn giản: Nước được xử lý sơ bộ để loại bỏ các tạp chất thô, cặn lửng.
• Hệ thống cấp nước qua xử lý phức tạp: Nước được xử lý qua nhiều giai đoạn để loại bỏ các tạp chất, vi sinh vật và các chất gây hại khác, đảm bảo chất lượng nước đạt tiêu chuẩn sinh hoạt.

Theo phạm vi cung cấp:

• Hệ thống cấp nước khu vực: Cung cấp nước cho một khu vực rộng lớn, bao gồm nhiều tỉnh, thành phố.
• Hệ thống cấp nước đô thị: Cung cấp nước cho một thành phố hoặc thị trấn.
• Hệ thống cấp nước nông thôn: Cung cấp nước cho các khu vực nông thôn.
• Hệ thống cấp nước nhà máy, khu công nghiệp: Cung cấp nước cho các nhà máy, khu công nghiệp.
• Hệ thống cấp nước nhà ở: Cung cấp nước cho từng hộ gia đình.

Theo phương pháp vận hành:

• Hệ thống cấp nước tự chảy: Nước được vận chuyển bằng lực hấp dẫn tự nhiên.
• Hệ thống cấp nước bơm: Nước được vận chuyển bằng máy bơm.
• Hệ thống cấp nước kết hợp: Nước được vận chuyển bằng cả lực hấp dẫn tự nhiên và máy bơm.

Theo áp lực nước:

• Hệ thống cấp nước áp lực thấp: Áp lực nước trong hệ thống thấp, chỉ đủ để cung cấp nước cho các nhu cầu sinh hoạt cơ bản.
• Hệ thống cấp nước áp lực cao: Áp lực nước trong hệ thống cao, đủ để cung cấp nước cho các nhu cầu sinh hoạt và công nghiệp.

Hy vọng những thông tin chúng tôi chia sẻ trên đây cung cấp được nhiều kiến thức hữu ích cho bạn đọc. Từ đó áp dụng vào thực tế một cách hiệu quả nhất khi cần thiết.

Xem thêm:

• Thiết kế hệ thống cấp thoát nước nhà cao tầng tiêu chuẩn
• Hệ thống xử lý nước thải trong khách sạn chuyên nghiệp